(บทความที่ 25)
เพิกถอนการให้เหตุเนรคุณ
การที่ปู่ย่าตายายหรือพ่อแม่และผู้มีพระคุณคนอื่นๆ ได้ให้เงินทองทรัพย์สินแก่ลูกหลานไปแล้ว แต่ภายหลังลูกหลานกระทำการไม่เหมาะสม เช่น ประทุษร้ายแก่ผู้ให้เป็นความผิดทางอาญาร้ายแรงหรือทำให้ผู้ให้เสียชื่อเสียง หรือหมิ่นประมาทผู้ให้อย่างร้ายแรง รวมทั้งไม่ช่วยเหลือเมื่อผู้ให้ประสบกับความยากไร้และผู้รับยังสามารถช่วยเหลือได้แต่ไม่พึงกระทำ เหตุการณ์เช่นนี้ผู้ให้สามารถเพิกถอนการให้เพราะเหตุเนรคุณได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 531
คดีตัวอย่างเพิกถอนการให้เพราะเหตุเนรคุณได้
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8752/2558
การที่จำเลยใช้คำ "อีเฒ่าหัวหงอก" และ "มึง" เป็นสรรพนามในการเรียกโจทก์ผู้เป็นมารดา ซึ่งไม่ปรากฏว่าโดยปกติบุคคลทั่วไปรวมถึงจำเลยสรรพนามดังกล่าวแทนมารดา คำดังกล่าวไม่ได้มีความหมายว่ามารดา แต่มีความหมายเปรียบเปรยไปในทางไม่ให้ความเคารพและทำให้โจทก์ได้รับความอับอายอันเป็นการแสดงออกถึงการดูถูกเหยียบหมายโจทก์ สำหรับเนื้อหาแม้จะถือว่าเป็นการกระทบกระเทียบ แต่ก็ทำให้โจทก์ได้รับความอับอายเป็นไปในทางดูถูกเหยียดหยามโจทก์เช่นกัน การที่จำเลยด่าโจทก์ผู้เป็นมารดาด้วยถ้อยคำดังกล่าว จึงถือว่าเป็นการดูถูกเหยียดหยามและหมิ่นประมาทโจทก์อย่างร้ายแรง เป็นการประพฤติเนรคุณต่อโจทก์อันเป็นเหตุให้โจทก์ถอนคืนการให้ได้
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1078/2553
ถ้อยคำที่จำเลยด่าโจทก์ว่า "อีกแก่ไม่ยุติธรรม มึงทำให้ครอบครัวกูแตกแยก กูจะไม่อยู่กับมึงแล้ว" เป็นการแสดงเจตนาดูหมิ่นโจทก์ซึ่งเป็นอา จำเลยเรียกโจทก์ว่าอีแก่ ขึ้นมึงขึ้นกูกับโจทก์ ย่อมทำให้โจทก์อับอายเสียชื่อเสียงและเป็นการหมิ่นประมาทโจทก์อย่างร้ายแรงตาม ป.พ.พ. มาตรา 531 (2) โจทก์ย่อมเรียกถอนคืนการให้เพราะเหตุจำเลยประพฤติเนรคุณได้